Stamceltransplantatie

Soms, meestal bij terugkeren van de ziekte, heeft iemand chemo- en/of radiotherapie nodig in een dusdanig hoge dosis dat behalve de kankercellen ook de gezonde cellen in het beenmerg grotendeels worden vernietigd. In dit geval is een stamceltransplantatie nodig. Zonder deze transplantatie loopt de patiënt na de behandeling een groot risico dat de normale bloedaanmaak in het beenmerg verloren gaat met als gevolg infecties of bloedarmoede. Omdat dit een levensbedreigende situatie oplevert, wordt vaak vóór de behandeling een aantal stamcellen uit het lichaam gehaald. Deze worden dan na de behandeling weer teruggegeven. De nieuwe stamcellen kunnen verschillende typen bloedcellen aanmaken en op die manier het beenmerg herstellen.

Een stamceltransplantatie kan op meerdere manieren plaatsvinden. Een manier die vroeger veel gebruikt werd, is de beenmergtransplantatie. Door middel van een beenmergpunctie werden er stamcellen uit het beenmerg gehaald en later weer teruggeplaatst. Tegenwoordig haalt men de stamcellen vaker uit het bloed. Dit is minder belastend voor de patiënt. De patiënt (of donor) krijgt een zogenaamde groeifactor, waardoor de stamcellen zich sneller gaan delen. Hierdoor komen er ook stamcellen in het bloed terecht. Vervolgens wordt er bloed afgenomen waar de stamcellen uit worden gefilterd. Deze vorm wordt perifere-bloed-stamceltransplantatie (PBSCT) genoemd.

Stamcellen

Stamcellen zijn cellen die nog niet zijn ontwikkeld tot een bepaald type cel. Ze kunnen zich nog vormen in bijvoorbeeld een rode bloedcel, spiercel of huidcel. De meeste cellen in het lichaam zijn geen stamcellen maar gespecificeerde cellen. Stamcellen zijn van belang bij het verversen van oude cellen door het aanmaken van nieuwe cellen.

Wilt u meer weten?

Meer informatie over stamceltransplantaties kunt u vinden op de website van patiëntenorganisatie Hematon. U kunt hier ook de folders over stamceltransplantatie downloaden.